Nieuwe inventaris! De verzameling ‘Dagboeken en manuscripten’ van het CegeSoma

De geschiedenis van de Verzameling ‘Dagboeken en manuscripten’ gaat terug tot de begindagen van het Centrum. De allereerste Mededelingen van het toenmalige NSGWOII vermelden de oprichting van “een speciaal fonds” voor dagboeken, onder verantwoordelijkheid van toenmalig onderzoeker José Gotovitch. De ingezamelde stukken stonden tot recent bekend als de JP’s (voor journaux personnels) of, na 1999, de AB’s.

De verzameling ‘dagboeken’ heeft echter altijd gefunctioneerd als bijzonder heterogene restreeks: ook memoires, relazen en andere losse archiefstukken werden er immers in ondergebracht, net als publicaties, efemera, afgeprinte websites en documentatiemappen. Bovendien was het van bij aanvang de gewoonte om stukken uit andere door het Centrum beheerde archieven (inclusief dat van de dienst zelf) te halen en ze in de collectie te klasseren, omwille van hun vorm of inhoud.

De collectie, die de stukken verworven tussen 1969 en 2018 bevat, is nu voor het eerst volledig en in een volwaardige inventaris beschreven. Ze werd compleet herordend. De 2233 inventarisnummers (24 strekkende meter in totaal) vallen uiteen in vier grote afdelingen:

1. Onder de archiefstukken gevormd door particuliere personen en organisaties vinden we de eigenlijke dagboeken (300 nrs.). Deze categorie is ruim gedefinieerd en omvat bijvoorbeeld ook afschriften, transcripties en bewerkte versies. In deze afdeling zijn eveneens memoires en relazen te vinden (500 nrs.), allerlei historiografische, journalistieke of artistieke geschriften (200 nrs.) alsook de meest uiteenlopende losse archiefstukken (300 nrs.).
2. De tweede afdeling bevat stukken die afkomstig waren uit de instellingsarchieven van het Centrum zelf (150 nrs.). Het gaat grotendeels om ingekomen brieven, vaak met bijlagen, waarin iemand vertelt over bepaalde zelf beleefde feiten.
3. De afdeling documentatie (100 nrs.) is zoals verwacht erg heterogeen. Ze bevat o.a. uittreksels uit boeken en tijdschriften, knipsel- en onderwerpsmappen en andere stukken ooit samengebracht omdat de samensteller zich over een bepaald thema wenste te informeren.
4. De laatste afdeling bevat uitsluitend uitgegeven werken (600 nrs.): naast enkele brochures, vlugschriften of tentoonstellingsfolders gaat het vooral om (al dan niet in eigen beheer) ‘gepubliceerde’ memoires, genealogieën, gelegenheidsuitgaves en geschiedkundige werken.

De collectie is vandaag afgesloten. Sinds 2018 worden dagboeken of manuscripten van memoires net als andere losse archiefstukken geklasseerd in een nieuwe ‘Verzameling archiefstukken van particulieren’. In eigen beheer gepubliceerde werken zijn uiteraard in de bibliotheekcollectie te vinden, en de instellingsarchieven blijven intact.

De inventaris, die de vroegere beschrijvingen in de Pallas-catalogus vervangt, is te vinden via onze zoekrobot Search en eveneens beschikbaar als download. De stukken in de verzameling zijn grotendeels vrij raadpleegbaar.

P.S. Beschikt u ook over archiefdocumenten (foto’s, brieven, dagboeken, documenten van uw vereniging, …) die een link hebben met de conflicten van de 20^steeuw? Wenst u dat ze bewaard blijven voor toekomstige generaties? Aarzel niet om ons te contacteren!