Het archief Jean Van Lierde
- Toegang en raadpleging : Het fonds Jean Van Lierde is beschikbaar tijdens de openingsuren van de leeszaal van het ARA2. De inhoud is vrij raadpleegbaar (raadplegingsprocedures). Wat de iconografische thema’s betreft; deze zijn deels onder digitale vorm online raadpleegbaar via (catalogus van de fototheek) of op de computerschermen in de leeszaal van het CegeSoma.
- Digitalisering : het archieffonds is niet gedigitaliseerd, de foto’s wel.
- Reproductie : Reproductie van de inhoud van het bestand is vrij in de leeszaal. Voor een verzoek tot reproductie door het personeel van het CegeSoma, vindt u de praktische informatie hier.
- Onderzoekinstrumenten : 1) Inventaris van foto's met betrekking tot Congo 2) Inventaris van de afdeling “Congo” (AA1643) van de archieven
Beschrijving van het bestand :
Pacifist en een van de eerste dienstweigeraars Jean van Lierde (1926-2006) heeft met zijn verschillende engagementen zijn stempel gedrukt op de Belgische geschiedenis.
Jean Van Lierde werd geboren te Charleroi als kind van een Waalse moeder en een Vlaamse vader. Tijdens de oorlog moest hij de school verlaten om te gaan werken in de fabriek. In deze periode ontwikkelde hij een levensfilosofie gebaseerd op geweldloosheid. In de loop van zijn leven kwam Jean Van Lierde in contact met een groot aantal mensen die grote invloed op hem zouden hebben. Hierbij zou de anarchistische dienstweigeraar en vrijmetselaar Marcel Dieu (ook bekend als Hem Day) een bijzondere plaats innemen en zijn antimilitaristische en pacifistische overtuiging te versterken.
Door in 1949 te weigeren om zijn dienstplicht te vervullen, begon hij een strijd tegen de Belgische regering die in 1964 zou resulteren in een wet met een speciaal statuut voor gewetensbezwaarden . Zijn ander engagement bracht hem ook naar Congo waar hij actief meewerkte aan het dekolonisatieproces. Hij werd een goede vriend van Patrice Lumumba, over wie hij een reeks artikels en boeken schreef. Jean Van Lierde heeft ook het Belgisch onderzoeksinstituut “Centrum voor socio-politiek onderzoek en informatie “ ofwel “Centre de recherche et d'information socio-politique” (CRISP) opgericht.
De archieven Jean Van Lierde hebben betrekking op de onafhankelijkheid van Congo en zijn evolutie tot in 2000 (AA1643), de pacifistische bewegingen, zijn strijd als gewetensbezwaarde, zijn burgerdienst en de oorlog in Algerije (AA1726), en de Elie Baussart Fondation (AA1817). Ze bevatten monografieën, tijdschriften, folders en documenten, academische werken, conferentieverslagen, officiële documenten, correspondentie en iconografische bronnen (foto’s en postkaarten).
Voor meer informatie :
- Rik Hemmerijckx, Jean Van Lierde (1926-2006): De kracht van een overtuiging. In: Brood & Rozen, vol.12, n°1, 2007, pp.50-55.
- Guillaume Gamblin, « Jean Van Lierde, témoin de courage et d’humanité ». Mouvement pour une Alternative Non-violente
- Film « L'objecteur : Portrait de Jean Van Lierde » tourné en 1998 par Hugues Le Paige pour la RTBF