Mechelen 1940-1945. Biografie van een stad in oorlog.

Conferentie met als gasten An Rydant en Geert Clerbout.

Een gesprek onder leiding van Widukind De Ridder.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt Mechelen niet gespaard. De bevolking krijgt af te rekenen met verschillende drama’s: bezetting, honger, bombardementen, naziterreur. De oorlog stelt mensen ook voor fundamentele vragen: wie kiest voor verzet, wie voor collaboratie? Welke prijs hebben die keuzes? Hoe slaat de gewone Mechelaar zich door de donkere oorlogsjaren? Gebeurtenissen op verre fronten oefenen een invloed uit op het dagelijkse leven in de Dijlestad, maar ook de aanwezigheid van de vele Joden in de Dossinkazerne werpt een schaduw over de stad.

Auteurs Geert Clerbout en An Rydant kaderen de gebeurtenissen die zich in Mechelen hebben afgespeeld in de bredere geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Voor het eerst voeren ze een volledig en grondig onderzoek naar de activiteiten van het Mechelse verzet, brengen onbekende nieuwe elementen over de Mechelse collaboratie aan het licht en schetsen een verhelderend beeld van hoe de stad en haar bewoners de oorlog hebben beleefd. Ook tachtig jaar na datum blijft die reconstructie brandend actueel.

Wat kunnen we via deze micro-geschiedenis leren over de Tweede Wereldoorlog in Vlaanderen? Welke methodes en bronnen werden gebruikt om het verleden te reconstrueren? Hoe is het gebrek aan getuigen opgevangen? Hoe was het om verzet te plegen in een stad die vooral omwille van haar collaboratie bekend staat? Hoe gingen de Mechelaars om met de kazerne Dossin midden in de stad? Hoe was hun houding tegenover de Joden? Wat was de invloed van de kerk en de aartsbisschoppelijke zetel? Hoe brachten de inwoners dagen en avonden door en wat hield hen bezig? Vormde de tweede wereldoorlog een caesuur in de politieke geschiedenis van de stad?

Onder leiding van moderator Widukind De Ridder gaan Geert Clerbout en An Rydant op woensdag 26 februari om 14.00u in gesprek over het boek. Deze boekvoorstelling met debat vindt plaats in de confererentiezaal van het CegeSoma in het kader van de Ontmoetingen Publieksgeschiedenis en in samenwerking met de vzw 'De Vrienden van het CegeSoma'.

Geert Clerbout studeerde geschiedenis aan de Vrije Universiteit Brussel en werkt al meer dan vijftien jaar als documentairemaker bij de VRT. Daar was hij onder meer eindredacteur van geprezen reeksen als Kinderen van de collaboratie, Kinderen van het verzet en Godvergeten. Hij publiceerde eerder al Oorlog aan de Dijle, waarin hij het leven in Mechelen tijdens de Eerste Wereldoorlog beschrijft.
 

An Rydant is directeur van het AMVB, een pluralistisch archief over de geschiedenis van het Vlaamse leven in Brussel van begin 19de eeuw tot vandaag. Zij studeerde hedendaagse geschiedenis aan de Vrije Universiteit Brussel en werkte lange tijd in de film- en mediawereld vooraleer ze terugkeerde naar haar eerste liefde, de geschiedenis. In 2022 was ze verbonden aan het CegeSoma voor een project over het Onafhankelijkheidsfront in zeven Vlaamse centrumsteden. Mechelen was één van die locaties en tijdens haar onderzoek kwam An in contact met Geert Clerbout, waarop beiden besloten de oorlogsgeschiedenis van de Dijlestad samen te schrijven.

Widukind De Ridder Widukind De Ridder is doctor in de geschiedenis (VUB).  Zijn onderzoeksdomeinen zijn sociaal-economische geschiedenis en de geschiedenis van het politieke denken (negentiende en twintigste eeuw). Als onderzoeker binnen het FED-tWIN Belcowar werkt hij deeltijds voor het Studiecentrum Oorlog en Maatschappij (CegeSoma/Rijksarchief) en deeltijds voor de onderzoekseenheid Moderniteit en Samenleving, 1800-2000 (MoSa) van de KU Leuven.