Recent nieuws in verband met de 'Koude Oorlog' (Bibliotheek - oktober 2022)

Zoals we eerder reeds hebben aangegeven op deze pagina’s heeft het CegeSoma de gelegenheid aangegrepen om in zijn bibliotheekcollectie een aantal werken op te nemen over diverse aspecten van de Koude Oorlog. Dit gebeurde met name op het ogenblik dat het Mission Statement van de instelling (in 1996) officieel werd uitgebreid tot de “korte 20e eeuw”. Sindsdien is heel wat water naar de zee gevloeid en hoewel die opdracht werd bevestigd toen het CegeSoma in 2016 werd geïntegreerd in het Rijksarchief hebben de recente budgettaire beperkingen ons genoopt om, na overleg met de collega’s, onze aandacht te focussen op specifieke onderzoeksdomeinen. Sinds dit jaar geeft de bibliothecaris eerder de voorkeur aan meer thematische aanwervingen die gaan over de dekolonisatie in Belgische context, maar zonder studies uit te sluiten die als bijzonder opmerkelijk kunnen worden beschouwd vanuit het standpunt van onze buurlanden (Nederland, Frankrijk,…). Bovendien zal de bibliothecarisonze aandacht voortaan ook toespitsen op België en zijn relaties met de Europese Unie en de instellingen die eraan vooraf gingen (Benelux, EGKS, EEG, EG,…) evenals op belangrijke drukkingsgroepen en “influencers” van de Koude Oorlog, zoals vredes- en jeugdbewegingen, organisaties van oud-strijders en –verzetslui die ijverden voor vrede en “ontspanningspolitiek”, groeperingen die openlijk anticommunistisch waren of waar vluchtelingen uit het Oostblok samenkwamen, enz.

Maar alvorens over te gaan tot deze zeer specifieke en selectieve benadering, en ondanks de huidige budgettaire spaarzaamheid heeft het Centrum – zoals wel bekend – de kans gehad om zijn collecties aan te vullen met een belangrijk aantal titels uit de Bibliotheek ‘Hedendaagse Documentatie’ van   Sint-Niklaas. Deze titels behandelen ruimschoots het onderwerp, ook al zijn ze chronologisch eerder beperkt (het merendeel van de boeken dateert uit de periode 1970-1990). Bovendien werden de voorbije maanden titels opgenomen die interessant kunnen zijn voor zowel de doorwinterde onderzoeker als een nieuwsgierig breed publiek.

In dit geheel vestigen we graag de aandacht op het uitstekende werk La Guerre d’Indochine (o.l.v. CADEAU, François COCHET en Remy PORTE) in 2021 gepubliceerd in Parijs vanuit een samenwerking tussen de Librairie Académique Perrin en het Musée des Armées, en op het zeer goed gedocumenteerde Cold War Mary. Ideologies-Politics-Marian Devotional Culture door Peter Jan MAGRY en uitgebracht bij Leuven University Press in 2020. Vermeldenswaard is ook het meer klassieke Transforming Occupation in the Western Zones of Germany. Politics, Everyday Life and Social Interactions, 1945-1955 in 2018 uitgebracht door Camilo ERLICHMAN en Christopher KNOWLES bij Manchester University Press. De onmiddellijke naoorlogse periode en de naweeën van de bezetting en de epuratie komen aan bod in het boek van Jan SCHULTEN, In de schaduw van de Tweede Wereldoorlog. De zuivering van de Nederlandse Krijgsmacht (Zutphen, 2022), dat men voor dit onderwerp als onmisbaar kan beschouwen in Nederland. Wie geïnteresseerd is in Italië zal zeker zijn gading vinden in Communism and anti-communism in early Cold War Italy. Language, symbols and myths (Manchester, 2018),  Ook België wordt niet vergeten, met het lijvige werk van Estelle HOORICKX, La Belgique, l’OTAN et la guerre froide (Brussel, Racine, 2022) maar hierbij dient te worden aangestipt dat de titel een beetje misleidend is aangezien het onderzoek grotendeels gebaseerd is op het getuigenis van André de Staercke, die zich toen in heel wat kringen bewoog.

Liefhebbers van diplomatie en krijgsgeschiedenis tenslotte kunnen zeker ook terugvallen op Rethinking the Korean War. A New Diplomatic and Strategic History van William STUECK, in 2004 uitgegeven bij Princeton en Oxford. Het werk is een beetje gedateerd maar nog altijd zeer waardevol.
En we beëindigen dit eerder selectieve overzicht met La Guerre froide et l’internationalisation des sciences. Acteurs, réseaux et institutions (o.l.v. Corine DEFRANCE en Anne KWASCHIK), Parijs, 2016 : de titel geeft duidelijk aan dat de notie ‘Koude Oorlog’ vele aspecten heeft en onderhuids soms onvermoede onderwerpen en belangen meesleurde. Kortom, ondanks de ietwat “speciale” periode die we meemaken is er goede input en het onderwerp blijft nog steeds erg “in”, zowel in recente uitgaven als in het antiquariaat.