Uit de lucht gevallen. Het lot van neergeschoten piloten in Europa, 1939-1945.

Presentatie en gesprek (in het Frans) met Claire Andrieu (Sciences Po, Parijs)

Interview door Alain Colignon (CegeSoma/Rijksarchief)

Meer dan honderdduizend piloten kwamen tussen 1939 en 1945 op de grond neer nadat hun vliegtuig was gecrasht. Meer dan de helft van hen verloor het leven, een derde werd gevangen genomen. Bijna een tiende van hen wist te ontsnappen aan hun achtervolgers. Niet alle burgers reageerden op dezelfde manier toen ze geconfronteerd werden met deze mannen die "uit de lucht vielen": de Fransen van mei-juni 1940 verzetten zich tegen de invallers; de Britten namen de Luftwaffe-piloten ‘beleefd’ gevangen; de bezette Fransen verborgen de geallieerden en hielpen hen Engeland te bereiken; de Duitsers lynchten hen vanaf 1943. Via een vernieuwende studie binnen een grootschalig onderzoek, bestudeert Claire Andrieu het gedrag van burgers en de oorzaken van hun uiteenlopende houdingen tegenover een onverwachte noodsituatie. Het belang van haar werk ligt niet alleen in de precisie van de vertelde feiten, maar ook in de vergelijkende en verklarende dimensie die zij aanbrengt en, misschien vooral, in de beschouwingen, de historiografische perspectieven en de nieuwe onderzoeksterreinen die dit onderzoek op gang brengt.

Het CegeSoma heeft het grote genoegen en het voorrecht u op 16 november uit te nodigen voor een uitzonderlijke Ontmoeting Publieksgeschiedenis met professor Claire Andrieu, houder van de Internationale Leerstoel Tweede Wereldoorlog 2022-2023 en winnares van de Baron Velgeprijs 2022 (programma van de Leerstoel hiernaast). Zij wordt geïnterviewd door Alain Colignon (CegeSoma) over haar nieuwste boek dat in 2021 bij Editions Tallandier verscheen. Een Engelse versie verschijnt in december 2022 bij Cambridge University Press.

Claire Andrieu is emeritus hoogleraar hedendaagse geschiedenis aan de Sciences Po in Parijs. Zij is gespecialiseerd in de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding van Frankrijk en Europa. Zij is tevens voormalig lid van de Missie voor de Studie van de Jodenvervolging in Frankrijk en lid van verschillende stichtingen voor de herinnering aan de Shoah, het verzet, de herinnering aan de slavernij en de Commissie voor de schadeloosstelling van slachtoffers van antisemitische verwoestingen. Zij is auteur van talrijke werken over het verzet, de collaboratie, de plundering en vervolging van Joden, de bevrijding, enz.

Alain Colignon is historicus (ULiège). Sinds vele jaren leidt hij de bibliotheek van het CegeSoma/Staatsarchief. Hij schreef verschillende werken over de geschiedenis van de bezetting en het dagelijkse leven van de bevolking in oorlogstijd, is gespecialiseerd in de geschiedenis van collaboratie en verzet, en bereidt momenteel een werk voor over de Waalse samenleving tussen 1930 en 1940.