Internationaal colloquium : 'Portraits choisis, portraits subis'.
Les rapports de domination aux prismes de la photographie (1840-2000)
Op 26 en 27 mei 2021 wordt aan de universiteit van Namen een internationaal colloquium gehouden met als titel “ Portraits choisis, portraits subis. Les rapports de domination aux prismes de la photographie (1840-2000)”. Het is een organisatie van de universiteit van Namen, de UCL en het CegeSoma/ Rijksarchief en wordt opgezet door de onderzoeksgroep “Geschiedenis, geluid en beeld”. Het is de bedoeling de fotografie te bekijken vanuit het perspectief van de portretteringstechniek maar ook als vertolkster en getuige van machtsverhoudingen.
Doordat in een bepaalde context een fotograaf en een gefotografeerde worden samengebracht kan de portretfotografie worden gezien als een ontmoeting tussen “heersers” en “onderdanen”, en kan ze dus de vertaling zijn van hiërarchische relaties, maar ook van identitaire verhoudingen en/of (nieuwe) stellingnames. Beeld kan echter ook een stoorzender worden: als weerspiegeling van machtsverhoudingen kan het leiden tot ofwel subversieve ofwel medeplichtige toe-eigening.
De keuze om één bepaald soort beeld te bestuderen in diverse contexten wil twee belangrijke doelstellingen nastreven: enerzijds de fotografie volwaardig integreren in het bronnenmateriaal van de geschiedkundigen (die kolonisatie, gender, geneeskunde, bezettingen, enz. bestuderen) en anderzijds - door case studies te vergelijken – dieper ingaan op kritische, epistemologische en methodologische vragen die worden gesteld door al wie deze bronnen ten gronde wil benutten.
Het vijftiental bijdragen richt zich resoluut op een langetermijnperspectief en op diverse werelddelen: zowel Europa, Afrika als het Oosten komen aan bod. De focus ligt op vier invalshoeken van de portretfotografie, namelijk de koloniale ruimte, vraagstukken rond controle, afgesloten ruimtes, en gender. De beschouwingen worden gebracht door onderzoeksters en onderzoekers uit diverse disciplines en uit alle windstreken.