De bibliotheek van het CegeSoma houdt stand ondanks de epidemie !
Dit speciale jaar 2020, rampzalig op gezondheids- en economisch vlak liet ons, ondanks de nodige bezuinigingen op het budget, toch toe onze bibliotheek aanzienlijk te laten groeien zij het niet zozeer in kwantiteit maar dan toch zeker in kwaliteit .
Wat de recente bijdragen in de lopende bibliografie (september-november 2020) betreft verdient de heruitgave van het boek Onverwerkt verleden, 1942-1952 van Luc Huyse en Steven Dhondt onze speciale aandacht. Dit werk gewijd aan collaboratie en repressie en in 1991 uitgegeven door Kritak wordt nu, 30 jaar later, opnieuw uitgegeven. Deze heruitgave, terug bij Kritak en onder dezelfde titel, kon rekenen op de substantiële bijdragen van verschillende auteurs die dicht bij het CegeSoma staan of gestaan hebben nl. Koen Aerts, Bruno De Wever en Pieter Lagrou. Pieter Lagrou is trouwens ook de auteur van een andere belangrijke publicatie over de Tweede Wereldoorlog, namelijk de statistische balans van het laatste wereldconflict : Les guerres, les morts et le deuil. Bilan chiffré de la Seconde Guerre mondiale (uitgegeven in Parijs door Rohrbasser). Dit boek geeft ons een duidelijk overzicht van dit thema en laat toe na te gaan of in welke mate de statistiek een exacte wetenschap is !
Wat de studie van het verzet betreft kunnen we drie nieuwe en beloftevolle publicaties aanstippen : Les “Anonymes” de la Résistance en France 1940-1942 : Motivations et engagements de la première heure van Yagil Limore (Paris, L’Harmattan, 2019) over buurland Frankrijk, Résistance contre le nazisme. Maquisards et partisans sur le front occidentale et soviétique van Thierry Grosbois (Brussel, Editions universitaires européennes, 2020), een boek met een eerder internationaal karakter en specifiek handelend over gewapend verzet. Als derde vermelden we het collectief werk met de ietwat romantische titel Het schaduwleger : /L’armée de l’ombre. De ondertitel verduidelijkt : Van clandestiniteit naar herinnering/ De la clandestinité à la mémoire (met de medewerking van Emmanuel de Bruyne, Dirk Martin, Laurence Van Ypersele, Robin Libert, …) uitgegeven bij Gompel & Scavina. Drie belangrijke werken om te onthouden en ‘die eenieder geacht is aan te schaffen voor zijn bibliotheek’, tenminste wie geboeid is door de periode ’39-’45.
Specialisten in identiteitsvraagstukken en zeker diegenen betrokken bij de studie van het nationaliteitsprobleem in België met invalshoek Vlaanderen kunnen zich, als ze de taal van Goethe machtig zijn, verdiepen in de omvangrijke studie van Jakob Müller, Die importierte Nation. Deutschland und die Entstehung des flämischen Nationalismus 1914 bis 1945 (Göttingen, 2020). De titel spreekt voor zich en zoals vele Duitse studies over deze problematiek is het een ernstig en erudiet werk . Liefhebbers van sociale semiologie zullen dan weer het werk van oud-medewerker Gie Van Den Berghe (toen het CegeSoma nog het NSCGW was) weten te appreciëren : Sieg Heil ! Van mythische groet tot verderfelijke ideologie. Een weerspiegeling van de “Lingua Tertii Imperii”-toepassingen op maatschappelijk vlak in het licht van de XXe eeuw. Een nieuwe benadering en in zekere zin een aanvulling op de werken van Victor Klemperer.
De herdenking van en de herinnering aan de “Grote Oorlog” deemstert verder weg in de tijd, het moment om, trouw blijvend aan onze missie, Writing the Great War. The Historiography of Word War I from 1918 to the Present (uitgegeven door Christoph Cornelissen & Arndt Weinrich en verschenen bij Berghahn in 2020) aan onze collecties toe te voegen om zo een complete visie te hebben op dit thema in de Angelsaksiche wereld.
Gezien de beperkte ruimte die ons toegemeten is wil ik tot slote de aandacht vestigen op een sterk staaltje literatuur van Antonio Scurati (Italië) van 2018. Zijn werk kent enorm succes in eigen land en werd veel vertaald in het buitenland. Het lijvige boek van bijna 850 pagina’s met als titel ‘M. Il Figlio del Secolo traceert de greep naar de macht van Benito Mussolini van 1919 tot 1922 in een “fictionele werkelijkheid”. Gezien het succes van dit boek, dat goed de tijdgeest weerspiegelt, leek het ons toch opportuun om deze roman, bij wijze van uitzondering, aan te schaffen en hem aan onze lezers aan te bieden net zoals we, weliswaar om andere redenen, ooit de roman Les Bienveillantes van Jonathan Littel in onze collecties hebben opgenomen.
Al deze werken geven een goed beeld van dit tijdsgewricht met zowel zijn fascinatie voor het verleden als zijn angst voor de toekomst …