Belcowar : België en de Koude Oorlog (2022 - )

BELCOWAR. Belgium and the Cold War: Gaining or Losing Sovereignty through the Pax Americana is een gezamenlijk initiatief van het Rijksarchief en de KULeuven in het kader van het FED-tWIN programma van het federale wetenschapsbeleid. Door financiering van een langlopend onderzoeksproject combineert en versterkt het de expertise van een federale wetenschappelijke instelling en een universiteit.

BELCOWAR onderzoekt de economische aspecten van de Koude Oorlog en België.  De focus ligt dus op het economisch beleid, met name de internationale handel (de zogenaamde GATT-rondes), en de vraag naar de effecten van de Amerikaanse macro-economische beleidsdruk op de Europese landen. Twee vormen van expertise worden hier aan elkaar gekoppeld. Onontgonnen archiefmateriaal dat bewaard wordt door het Rijksarchief wordt geanalyseerd  a.h.v. politiek-economische concepten zoals ze doorgaans binnen de politieke wetenschappen geoperationaliseerd worden. Dit laat toe om vernieuwend historisch onderzoek te doen naar de manier waarop de Europese landen hun economisch beleid probeerden vorm te geven binnen de context van de Koude Oorlog. Daardoor kunnen ook omvangrijke archieven van beleidsinstanties en het bedrijfsleven verder worden verkend en geëxploiteerd. Meer bepaald laat BELCOWAR toe om een brug te slaan naar de academische wereld en een nieuwe generatie historische onderzoekers in het bijzonder. Politiek-economisch historisch onderzoek kan nieuwe impulsen geven aan de studie van de Koude Oorlog en de bestaande politieke en culturele invalshoek verbreden door aandacht te vragen voor hoe economische dimensies de trans-Atlantische verhoudingen structureerden. In dit zin zal BELCOWAR uitmonden in de ontwikkeling van een heuse onderzoekslijn waarbinnen naast statelijke actoren en ondernemingen ook tal van andere maatschappelijke spelers betrokken worden.

Binnen het bestek van de eerste twee jaar ligt de nadruk op fundamenteel onderzoek naar de zogenaamde GATT Dillon-ronde (1960-1961). Wat de publieke dienstverlening betreft, wordt een zoekgids opgesteld die onderzoekers wegwijs moet helpen maken binnen de verschillende archieven die betrekking hebben op de politiek-economische geschiedenis van de Koude Oorlog en België. Daardoor krijgen reeds ontsloten archieven een ruimere bekendheid binnen zowel de Belgische als internationale gemeenschap van onderzoekers. In dat verband wordt binnen het bestek van twee jaar ook een conferentie georganiseerd in het CEGESOMA waar andermaal een politiek-economische benadering van de Koude Oorlog centraal zal staan.