TRANSMEMO (2017-2020)
Een onderzoek rond de herinnering over collaboratie en verzet gedurende de Tweede Wereldoorlog in België.
In september 2017 ging het nieuwe federale onderzoekproject TRANSMEMO van start, een samenwerkingsverband tussen het CegeSoma (Nico Wouters), de UGent (Bruno De Wever & Koen Aerts) en de UCL (Olivier Luminet & Valérie Rosoux). Drie onderzoekers, namelijk Florence Rasmont (geschiedkundige-CegeSoma/Rijksarchief), Aline Cordonnier (psychologe-UCL) en Pierre Bouchat (psycholoog-UCL) zijn het team komen verstreken om het project tot een goed einde te brengen .
TRANSMEMO is een project van twee jaar voor het bestuderen van familiale herinneringen aan het verzet en de collaboratie. Het project wil een heel ander licht werpen op vroegere studies over de politieke en institutionele herinnering aan het verzet en de collaboratie, en inzicht verwerven in de manier waarop in de privésfeer een collectief geheugen tot stand komt.
De methode die daarvoor wordt gebruikt is deze van de mondelinge geschiedenis. Sinds januari 2018 werden drie generaties (oorlogskinderen , hun kinderen en kleinkinderen) van tachtig Nederlands- en Franstalige families geïnterviewd. Op basis van die interviews trachten de onderzoekers de wijze te documenteren waarop de voorstelling over de collaboratie en het verzet binnen eenzelfde familie ontstaat en wordt doorgegeven. De onderzoekers besteden bijzondere aandacht aan de manier waarop het familiaal verhaal tot stand komt in interactie met de publieke herinnering aan verzet en collaboratie, die verschilt in het noorden en het zuiden van het land. Het is de bedoeling een beter inzicht te verwerven in de wijze waarop collectieve verhalen duurzaam verankerd geraken in de samenleving.
De eerste resultaten
Het Transmemo-team stelde zijn eerste resultaten voor op 3 oktober 2019 in de Senaat, waar ook de families die deelnamen aan het onderzoek, de gespecialiseerde pers, academici, kunstenaars en het brede publiek welkom waren. Begin 2020 biedt Transmemo u de mogelijkheid te luisteren naar een reeks radiodocumentaires, bestaande uit drie afleveringen met de titel “De Overdracht” . De reeks is gebaseerd op de getuigenissen van de families en op geluidsarchief van het CegeSoma. De reeks zal worden uitgebracht door de Belgische radiozenders en zal ook als podcast beschikbaar zijn op de website Belgium WWII van het CegeSoma.
Bekijk hier een filmpje over het TRANSMEMO-project.