Ces Dames de Ravensbrück. Contribution au mémorial belge des femmes déportées à Ravensbrück, 1939-1945

Conferentie (in het Frans) met als gast Claire Pahaut.

Het gesprek wordt geleid door Pierre-Alain Tallier.

Het college van burgemeester en schepenen van Sint-Lambrechts-Woluwe en het Rijksarchief/CegeSoma nodigen u uit voor een bijzondere Ontmoeting Publieksgeschiedenis – dinsdag 28 mei 2024 van 11u45 tot 13u15 - in het gemeentehuis van Sint-Lambrechts-Woluwe.

80 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog heeft België nu eindelijk een gedenkboek over het kamp van Ravensbrück. Het vertelt het verhaal van ongeveer 2.250 vrouwen die uit België werden weggevoerd, of overlevenden die zich na de oorlog in ons land gevestigd hebben.
Dit werk van Claire Pahaut handelt over het enige concentratiekamp van het Naziregime specifiek voor vrouwen. Het beschrijft de geschiedenis van het kamp en de gedeporteerde vrouwen en vat het concentratiekampparcours van die 2.250 vrouwen samen. Het biedt zo een onontbeerlijke aanvulling op het gegevensbestand (van ongeveer 40.000 items) over de gedeporteerden van Ravensbrück op de website van het Algemeen Rijksarchief en het Rijksarchief in de provinciën. Het boek stond onder de editoriale leiding van Pierre-Alain Tallier en kwam tot stand met de wetenschappelijke steun van professor Christiaan Perneel en commandant Piet Van der Paelt, beiden verbonden aan de Koninklijke Militaire School, en van Johan Van der Eycken van het Rijksarchief.

Tijdens deze conferentie zal het zowel gaan over het boek als over het gegevensbestand waaruit voor het onderzoek werd geput. De auteur van het werk, Claire Pahaut, wordt geïnterviewd door Pierre-Alain Tallier en zal daarna vragen vanuit het publiek beantwoorden.

Met haar gekende medemenselijkheid zal ze vertellen over hoe ze al die getuigenissen verzamelde om de herinnering aan al die vrouwen levendig te houden, die zich dikwijls met gevaar voor eigen leven hebben ingezet, zonder daar ooit erkend voor te zijn, of erger nog, die in de vergeethoek zijn beland. Dankzij haar opzoekingen in de archieffondsen over de Tweede Wereldoorlog in het Rijksarchief, krijgen die vrouwen nu een gezicht. We weten nu beter hoe uiteenlopend hun concentratiekampgeschiedenis was. Naast die levensverhalen heeft Claire Pahaut ook de uitvoering van het internationaal strafrecht en de repressie van de oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid onderzocht. Ze beschrijft de verschillende processen met betrekking tot het kamp van Ravensbrück van 1946 en 1954 in Hamburg en Rastatt.

Deze derde Ontmoeting Publieksgeschiedenis van dit jaar zal worden ingeleid door de heer burgemeester. Na afloop volgt er een hapje en een drankje.

Claire Pahaut was geschiedenislerares in het middelbaar onderwijs en kreeg daarna een opdracht als pedagogisch coördinator bij « Démocratie ou barbarie ». Sinds de 50^ste verjaardag van de Bevrijding zet ze zich samen met jongeren in voor opvoedingsprojecten rond burgerschap en vrede via intergenerationele ontmoetingen op plaatsen van de grote wereldconflicten van de XX^ste eeuw (Tweede Wereldoorlog en volkerenmoord op de Tutsi’s in Rwanda). Als lid van de ‘Groep Herinnering’ brengt ze de strijd van de ‘Anciens’ tot in de Senaat. Als vrijwilliger bij de Dienst Archief Oorlogsslachtoffers/Rijksarchief werkt ze aan het opsporen en identificeren van de gedeporteerden naar het kamp Ravensbrück. Bij « Territoires de la Mémoire » publiceerde ze ‘Nina Erauw. Je suis une femme libre (1917-2008)’ (2009) en ‘Je vous le dis, j’aime la vie’ (2013). Ze werkt ook mee aan de ‘Nouvelle Biographie Nationale’ en levert bijdragen aan de site www.belgiumwwii.be.

 Pierre-Alain Tallier is doctor in de hedendaagse geschiedenis (Université Libre de Bruxelles), onderzoeksleider en wnd. rijksarchivaris bij het Algemeen Rijksarchief en het Rijksarchief in de provinciën. Hij werkt al meer dan 30 jaar over de evolutie van bossen en wouden en het hedendaagse bosbezit, waaraan hij in 1997 ook zijn thesis heeft gewijd.

Hij ligt aan de basis van verschillende bronnengidsen (parastatalen, Eerste Wereldoorlog, Jodendom, koloniale geschiedenis) en interesseert zich vooral voor het in stand houden van het archivalisch patrimonium en de toegangsmodaliteiten tot archieven in het licht van de burgerrechten en maatschappelijke uitdagingen.