De focus op het verzet

Op 1 oktober 2019 werd in CegeSoma de Canvas TV-reeks 'Kinderen van het Verzet' gelanceerd (de reeks is vanaf 22 oktober 2019 te zien). De reeks zal zonder twijfel veel losmaken. Ze past echter in een bredere maatschappelijke en wetenschappelijke trend, van groeiende aandacht voor de geschiedenis en herinnering van het verzet in België. Het CegeSoma speelt een belangrijke rol in die trend. We lijsten enkele belangrijke 'verzetsinitiatieven' op.

De geschiedenis van het verzet is altijd nauw verbonden geweest met de geschiedenis van het CegeSoma. Toen het CegeSoma in 1969 van start ging, waren Belgische vaderlandslievende kringen en verzetsorganisaties al jarenlang aan het pleiten voor zo'n centrum. Het onderzoek over het verzet en het verzamelen van de bronnen was dan ook een belangrijk aandachtspunt. De hernieuwde aandacht voor het verzet in het herdenkingsjaar 2019 maakt de cirkel dus rond.

Op 3 oktober 2019 werden in de senaat de eerste resultaten voorgesteld van het lopende project TRANSMEMO (over familieherinneringen aan collaboratie en verzet). Het project zal in 2020 nog diverse nieuwe resultaten publiceren en publiek maken. Het verzet is nu ook de belangrijkste focus van ons online platform 'BelgiumWWII'. De laatste maanden werden al veel artikels online gepubliceerd, onder meer over aanslagen en geweld, het administratief verzet, verzet en bevrijding, vrouwen in het verzet, het Joods Verdedigingscomité, het Geheim Leger, de valse Soir, les Affranchis, de communistische partij en het maquis van de Semois, en ook over figuren zoals Amanda Stassart, Marguerite Bervoets, Nina Erauw, Henri Malfait, Eugène Predom, Raoul Baligand, Paul Struye, Andrée Herscovoci, Charles Rahier, François Amiel, Fernand Demany, Yvonne Jospa, Herz Jospa, Louise De Landsheere. Binnenkort wordt ook de chronologie van het verzet op de site gepubliceerd.

Doctoranda  Babette Weyns (UGent) zal in de blogmodule van BelgiumWWII vanaf 22 oktober ook de TV-reeks van Canvas kritisch becommentariëren. Drs. Weyns bereidt samen met collega doctoranda Michèle Corthals (UAntwerpen) trouwens ook een themanummer voor van het Belgisch Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis, dat gewijd zal ziin aan het nieuwe historisch onderzoek over het verzet in België. Ook wat archieven betreft zitten we niet stil. Het archief van de organisatie 'Les enfants de la patrie' wordt nu geïnventariseerd door collega Gertjan Desmet. Het resterende archief van de Witte Brigade / Fidelio (met name ook alle persoonlijke dossiers) is op 2 oktober 2019 vanuit Antwerpen naar het CegeSoma overgebracht, zodat we nu het volledige archief bewaren.

Last but not least is er ook het belangrijke boek dat in het voorjaar van 2020 zal worden gepubliceerd  'Was opa een held ? Speuren naar mannen en vrouwen in het verzet' (Lannoo/Racine) onder leiding van collega Fabrice Maerten. Net zoals de 'voorganger' ( 'Was opa een nazi ?') zal dit boek een overzicht geven van bronnen en informatie, maar dit maal over de geschiedenis van het verzet in België. Dit enorme werk zit in de laatste fase. Eens gepubliceerd, zal het een onmisbaar werkinstrument worden.

Deze en andere 'verzetsinitiatieven' maken duidelijk dat de geschiedenis van het verzet één van de belangrijkste aandachtspunten wordt van de komende zes maanden.